چرا گاهی در روابط احساس بیارزشی میکنیم؟
همه ما در روابطمان فراز و نشیبهایی را تجربه میکنیم. گاهی احساس میکنیم که دوستداشتنی و ارزشمندیم و گاهی هم احساس پوچی و بیارزشی به سراغمان میآید. این احساسات بخشی طبیعی از روابط انسانی هستند، اما وقتی این احساسات منفی تکرار شوند و بر کیفیت زندگی ما تاثیر بگذارند، باید به دنبال علت آن بگردیم. در این پست وبلاگ، به 21 نکته کلیدی میپردازیم که میتوانند توضیح دهند چرا گاهی در روابط احساس بیارزشی میکنیم:
- 🌐
عدم دریافت قدردانی:
وقتی تلاشها و محبتهای ما نادیده گرفته میشوند، احساس میکنیم که ارزشی نداریم. - 🌐
مقایسه خود با دیگران:
مقایسه مداوم خود با دیگران و احساس نقص در مقایسه با آنها، عزت نفس ما را خدشهدار میکند. - 🌐
انتقادهای مکرر و مخرب:
انتقادهای همیشگی، به جای سازندگی، باعث تخریب روحیه و احساس بیکفایتی میشوند. - 🌐
نادیده گرفته شدن نیازها:
وقتی نیازهای عاطفی، فیزیکی یا معنوی ما نادیده گرفته میشوند، احساس میکنیم که ارزشی برای طرف مقابل نداریم. - 🌐
عدم دریافت حمایت عاطفی:
در مواقع دشوار، عدم دریافت حمایت و همدلی از طرف مقابل، احساس تنهایی و بیارزشی را تشدید میکند.
- 🌐
بیتوجهی به نظرات و پیشنهادات:
وقتی نظرات و پیشنهادات ما در تصمیمگیریها نادیده گرفته میشوند، احساس میکنیم که اهمیتی نداریم. - 🌐
عدم برقراری ارتباط موثر:
عدم توانایی در برقراری ارتباط با صداقت و باز با طرف مقابل، باعث ایجاد سوءتفاهم و احساس جدایی میشود. - 🌐
حضور در روابط سمی:
روابطی که با سوء استفاده، کنترلگری، یا رفتارهای تحقیرآمیز همراه هستند، به شدت به عزت نفس آسیب میزنند. - 🌐
احساس عدم امنیت:
وقتی در رابطه احساس امنیت نمیکنیم و همواره نگران از دست دادن طرف مقابل هستیم، عزت نفس ما کاهش مییابد. - 🌐
باورهای منفی در مورد خود:
باورهای منفی و خودانتقادی شدید، باعث میشوند که ارزشمندی خود را زیر سوال ببریم. - 🌐
تجربههای آسیبزای گذشته:
تجربیات ناخوشایند گذشته، مانند طرد شدن یا سوء استفاده، میتوانند اثرات عمیقی بر عزت نفس ما بگذارند. - 🌐
کمالگرایی:
تلاش برای بینقص بودن و رسیدن به استانداردهای غیرواقعی، باعث ایجاد احساس ناتوانی و بیارزشی میشود. - 🌐
عدم وجود مرزهای سالم:
نداشتن مرزهای مشخص در رابطه، باعث میشود که دیگران از ما سوء استفاده کنند و ما احساس بیارزشی کنیم. - 🌐
وابستگی عاطفی:
وابستگی بیش از حد به طرف مقابل و عدم استقلال، باعث میشود که ارزشمندی خود را در گرو تایید او بدانیم. - 🌐
گذشته ناگوار و فراموش نشده:
تکرار و مرور خاطرات تلخ و ناگوار گذشته در ذهن میتواند احساس بی ارزشی را زنده کند. - 🌐
عدم مراقبت از خود:
غفلت از نیازهای جسمی و روحی خود، باعث میشود که احساس خستگی و بیانگیزگی کنیم و ارزشمندی خود را فراموش کنیم. - 🌐
عدم داشتن اهداف و معنا در زندگی:
وقتی در زندگی اهدافی نداریم که به آنها دست یابیم، احساس پوچی و بیارزشی میکنیم. - 🌐
نادیده گرفتن دستاوردها:
تمرکز بر نقاط ضعف و نادیده گرفتن دستاوردها، باعث میشود که ارزشمندی خود را نبینیم. - 🌐
زندگی در گذشته:
عدم رهایی از گذشته و گیر افتادن در اشتباهات و ناکامیها، باعث میشود که نتوانیم ارزشهای خود را ببینیم و به آینده امیدوار باشیم. - 🌐
عدم پذیرش خود:
عدم پذیرش نقاط ضعف و قوت خود، باعث میشود که احساس نارضایتی و بیارزشی کنیم. - 🌐
اعتماد به نفس پایین:
اعتماد به نفس پایین ریشه در احساس بی ارزشی دارد.
شناسایی این عوامل اولین قدم برای مقابله با احساس بیارزشی در روابط است. با آگاهی از این عوامل، میتوانید الگوهای رفتاری و فکری خود را تغییر دهید و روابط سالمتر و رضایتبخشتری را تجربه کنید.
چرا گاهی در روابط احساس بیارزشی میکنیم؟ 21 نکته
1. مقایسه خود با دیگران
وقتی خودتان را دائماً با دیگران، بهویژه در شبکههای اجتماعی، مقایسه میکنید، احساس میکنید که به اندازه کافی خوب نیستید. این مقایسهها اغلب غیرواقعی هستند و تصویر کاملی از زندگی افراد را نشان نمیدهند. این مقایسهها میتوانند باعث شوند تا دستاوردها و ویژگیهای مثبت خود را نادیده بگیرید و فقط روی کمبودهایتان تمرکز کنید. سعی کنید روی نقاط قوت و دستاوردهای خود تمرکز کنید و از مقایسه خود با دیگران دست بردارید. به جای تمرکز بر آنچه دیگران دارند، قدردان داشتههای خود باشید. به خاطر داشته باشید که ارزش شما به خاطر دستاوردها یا ظاهر شما نیست، بلکه به خاطر انسانیت شماست. سعی کنید از الگوهای سالم برای الهام گرفتن استفاده کنید، نه برای احساس حقارت.
2. مورد انتقاد مداوم قرار گرفتن
انتقاد مداوم، بهویژه از سوی افراد مهم در زندگیتان، میتواند به شدت به عزت نفس شما آسیب برساند.این انتقادها میتوانند باعث شوند که شما به تواناییهای خود شک کنید و احساس کنید که هیچ کاری را درست انجام نمیدهید.وقتی دائماً مورد انتقاد قرار میگیرید، به مرور زمان باور میکنید که واقعاً بیارزش هستید و این باور میتواند در تمام جنبههای زندگی شما تاثیر بگذارد.سعی کنید با افرادی که شما را دائماً مورد انتقاد قرار میدهند، در مورد تاثیر منفی رفتارهایشان صحبت کنید.
اگر این امکان وجود ندارد، سعی کنید فاصله خود را از آنها حفظ کنید.
یاد بگیرید که انتقاد سازنده را از انتقاد مخرب تشخیص دهید و فقط به انتقادهایی که برای بهبود شما مفید هستند، توجه کنید.از خودتان در برابر انتقادهای بیمورد محافظت کنید و به خودتان اجازه ندهید که باورهای منفی دیگران در مورد شما، عزت نفس شما را تخریب کند.به دنبال حمایت و تشویق از سوی افرادی باشید که شما را دوست دارند و به شما ایمان دارند.

3. انتظارات غیرواقعی از خود
وقتی انتظارات غیرواقعی از خودتان دارید، همیشه احساس میکنید که به اندازه کافی خوب نیستید. این انتظارات میتوانند شامل موفقیت شغلی، ظاهر فیزیکی، یا عملکرد در روابط باشند. تعیین اهداف غیرقابل دسترس باعث میشود که همیشه احساس شکست کنید و این احساس شکست میتواند به شدت به عزت نفس شما آسیب برساند. اهداف خود را به مراحل کوچکتر تقسیم کنید و به خاطر هر پیشرفتی که میکنید، به خودتان پاداش دهید. به خودتان یادآوری کنید که تلاش کردن مهمتر از رسیدن به نتیجه است. از مقایسه خود با استانداردهای غیرواقعی که توسط رسانهها یا جامعه تعیین شدهاند، دست بردارید. به جای تمرکز بر کمبودهایتان، روی نقاط قوت و دستاوردهای خود تمرکز کنید.
4. سوء استفاده عاطفی
سوء استفاده عاطفی، مانند تحقیر، دستکاری، و کنترل، میتواند به شدت به عزت نفس شما آسیب برساند.سوء استفاده کنندگان اغلب سعی میکنند شما را از ارزش خودتان ناآگاه کنند تا بتوانند شما را کنترل کنند.اگر در یک رابطه سوء استفاده آمیز هستید، باید به دنبال کمک باشید و از این رابطه خارج شوید.سوء استفاده عاطفی هرگز تقصیر شما نیست و شما لایق رفتار بهتری هستید.سوء استفاده عاطفی میتواند شامل سرزنش مداوم، تهدید، انزوا از دوستان و خانواده، و ایجاد احساس گناه در شما باشد.به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید از آسیبهای ناشی از سوء استفاده عاطفی بهبود پیدا کنید.
مرزهای سالمی را در روابط خود تعیین کنید و به هیچ کس اجازه ندهید که از این مرزها عبور کند.
به خودتان یادآوری کنید که شما قوی و ارزشمند هستید و میتوانید از این وضعیت عبور کنید.
5. عدم وجود مرزهای سالم
وقتی مرزهای سالمی در روابط خود ندارید، دیگران میتوانند از شما سوء استفاده کنند و به حقوق شما تجاوز کنند. این امر میتواند باعث شود که احساس کنید کنترل زندگی خود را ندارید و بیارزش هستید. مرزها میتوانند شامل محدود کردن زمان صرف شده با افراد خاص، امتناع از انجام کارهایی که نمیخواهید انجام دهید، و بیان احساسات خود به طور واضح و قاطع باشند. یاد بگیرید که به درخواستهایی که با ارزشهای شما مغایرت دارند، نه بگویید. از حقوق خود دفاع کنید و به دیگران اجازه ندهید که از شما سوء استفاده کنند. به خودتان اجازه دهید که برای خودتان ارزش قائل شوید و نیازهای خود را در اولویت قرار دهید.
6. تجربیات دردناک گذشته
تجربیات دردناک گذشته، مانند سوء استفاده، غفلت، یا طرد شدن، میتوانند به شدت به عزت نفس شما آسیب برسانند.این تجربیات میتوانند باعث شوند که شما به خودتان شک کنید و احساس کنید که لایق عشق و محبت نیستید.اگر تجربیات دردناک گذشته دارید، باید به دنبال کمک حرفهای باشید تا بتوانید از این تجربیات عبور کنید و عزت نفس خود را بازسازی کنید.ممکن است لازم باشد با یک درمانگر صحبت کنید تا احساسات خود را پردازش کنید و راههای سالمی برای مقابله با این احساسات یاد بگیرید.به خودتان زمان بدهید تا بهبود پیدا کنید و صبور باشید.
بهبودی از تجربیات دردناک گذشته زمان میبرد.
به خودتان یادآوری کنید که گذشته را نمیتوان تغییر داد، اما میتوان از آن درس گرفت و زندگی بهتری برای آینده ساخت.به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا گروههای حمایتی باشید.به خودتان اجازه دهید که احساسات خود را تجربه کنید و از سرکوب کردن آنها خودداری کنید.
7. تلاش برای راضی نگه داشتن همه
وقتی سعی میکنید همه را راضی نگه دارید، نیازهای خود را نادیده میگیرید و به دیگران اجازه میدهید که از شما سوء استفاده کنند. این امر میتواند باعث شود که احساس کنید بیارزش هستید و کنترل زندگی خود را ندارید. به جای تلاش برای راضی نگه داشتن همه، روی نیازهای خودتان تمرکز کنید و به خودتان اجازه دهید که برای خودتان ارزش قائل شوید. یاد بگیرید که به درخواستهایی که با ارزشهای شما مغایرت دارند، نه بگویید. به خودتان اجازه دهید که دیگران را ناراحت کنید، مخصوصا اگر این کار به معنای دفاع از خودتان باشد. به جای تمرکز بر انتظارات دیگران، روی اهداف و رویاهای خود تمرکز کنید.
8. مقصر دانستن خود در مشکلات رابطه
وقتی در یک رابطه با مشکل مواجه میشوید، آسان است که خودتان را مقصر بدانید و فکر کنید که شما مقصر تمام مشکلات هستید. این امر میتواند باعث شود که احساس کنید بیارزش هستید و لیاقت رابطه بهتری را ندارید. به جای مقصر دانستن خودتان، سعی کنید با شریک زندگی خود در مورد مشکلات صحبت کنید و به دنبال راه حل باشید. اگر شریک زندگی شما مسئولیت رفتارهای خود را نمیپذیرد و شما را مقصر میداند، ممکن است لازم باشد در مورد ادامه رابطه تجدید نظر کنید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید مشکلات رابطه خود را حل کنید. به خودتان یادآوری کنید که شما تنها مسئول احساسات و رفتارهای خود هستید و نمیتوانید مسئول احساسات و رفتارهای دیگران باشید.
9. نادیده گرفتن نیازهای خود
وقتی نیازهای خود را نادیده میگیرید، به دیگران میگویید که شما بیارزش هستید و لیاقت توجه و مراقبت را ندارید. این امر میتواند باعث شود که احساس کنید خسته، فرسوده، و ناامید هستید. نیازهای شما میتوانند شامل استراحت، تفریح، تغذیه سالم، ورزش، و وقت گذراندن با افرادی باشند که شما را دوست دارند و به شما انرژی میدهند.
به خودتان اجازه دهید که استراحت کنید و از انجام کارهایی که از آنها لذت میبرید، لذت ببرید. به دنبال راههایی برای کاهش استرس در زندگی خود باشید. به خودتان یادآوری کنید که شما لایق مراقبت و توجه هستید. به جای تمرکز بر نیازهای دیگران، روی نیازهای خودتان تمرکز کنید.
10. کمال گرایی
کمال گرایی میتواند باعث شود که شما همیشه احساس کنید به اندازه کافی خوب نیستید. کمال گراها اغلب استانداردهای بسیار بالایی برای خود تعیین میکنند و وقتی به این استانداردها نمیرسند، احساس شکست میکنند. به جای تلاش برای کمال، روی تلاش کردن تمرکز کنید و از اشتباهات خود درس بگیرید. به خودتان اجازه دهید که ناقص باشید و از خودتان راضی باشید. به جای تمرکز بر کمبودهایتان، روی نقاط قوت و دستاوردهای خود تمرکز کنید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید با کمال گرایی خود مقابله کنید.
11. نداشتن عزت نفس کافی
عزت نفس پایین باعث میشود که ارزش خود را کم بدانید و خود را دوست نداشته باشید. این امر میتواند باعث شود که در روابط خود احساس بیارزشی کنید و فکر کنید که لایق رفتار بهتری نیستید. روی تقویت عزت نفس خود تمرکز کنید. خودتان را دوست داشته باشید و به خودتان احترام بگذارید. به خودتان یادآوری کنید که شما ارزشمند، با استعداد، و لایق عشق و احترام هستید. به دنبال راههایی برای افزایش اعتماد به نفس خود باشید. از انتقاد از خودتان دست بردارید و با خودتان مهربان باشید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید عزت نفس خود را تقویت کنید.
12. ترس از طرد شدن
ترس از طرد شدن باعث میشود که از ابراز احساسات و نیازهای خود خودداری کنید و سعی کنید دیگران را راضی نگه دارید. این امر میتواند باعث شود که در روابط خود احساس بیارزشی کنید و فکر کنید که اگر خودتان باشید، طرد میشوید. به جای ترس از طرد شدن، سعی کنید خودتان باشید و احساسات و نیازهای خود را ابراز کنید. به خودتان اجازه دهید که آسیب پذیر باشید و با دیگران ارتباط برقرار کنید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید با ترس از طرد شدن خود مقابله کنید. به خودتان یادآوری کنید که شما لایق عشق و پذیرش هستید، حتی اگر کامل نباشید.
13. وابستگی عاطفی
وابستگی عاطفی باعث میشود که بیش از حد به دیگران وابسته باشید و احساس کنید که بدون آنها نمیتوانید زندگی کنید. این امر میتواند باعث شود که در روابط خود احساس بیارزشی کنید و فکر کنید که برای اینکه دوست داشته شوید، باید نیازهای دیگران را بر نیازهای خود اولویت دهید. روی مستقل شدن و تقویت اعتماد به نفس خود تمرکز کنید. به دنبال فعالیتهایی باشید که از آنها لذت میبرید و به شما احساس خوبی میدهند. با افراد جدید آشنا شوید و روابط اجتماعی خود را گسترش دهید. به خودتان یادآوری کنید که شما ارزشمند و توانا هستید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید با وابستگی عاطفی خود مقابله کنید.
14. مشکلات ارتباطی
مشکلات ارتباطی میتواند باعث شود که در روابط خود احساس سوء تفاهم، نارضایتی، و بیارزشی کنید. وقتی نمیتوانید به طور موثر با شریک زندگی خود ارتباط برقرار کنید، ممکن است احساس کنید که شنیده نمیشوید، دیده نمیشوید، و درک نمیشوید. روی بهبود مهارتهای ارتباطی خود تمرکز کنید. یاد بگیرید که چگونه به طور واضح و قاطعانه احساسات و نیازهای خود را بیان کنید. به شریک زندگی خود گوش دهید و سعی کنید دیدگاه او را درک کنید. در مورد مشکلات رابطه خود با شریک زندگی خود صحبت کنید و به دنبال راه حل باشید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید مشکلات ارتباطی خود را حل کنید. سعی کنید با لحنی آرام و محترمانه صحبت کنید و از سرزنش و انتقاد خودداری کنید.
15. عدم حمایت عاطفی
عدم حمایت عاطفی میتواند باعث شود که در روابط خود احساس تنهایی، انزوا، و بیارزشی کنید. وقتی شریک زندگی شما از شما حمایت عاطفی نمیکند، ممکن است احساس کنید که به تنهایی با مشکلات خود روبرو هستید و کسی نیست که به شما اهمیت دهد. به شریک زندگی خود بگویید که به حمایت عاطفی او نیاز دارید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید. به خودتان یادآوری کنید که شما ارزشمند هستید و لیاقت این را دارید که کسی به شما اهمیت دهد. سعی کنید با خودتان مهربان باشید و به خودتان اجازه دهید که احساسات خود را تجربه کنید.
16. بیتوجهی به دستاوردها
وقتی دستاوردهای خود را نادیده میگیرید یا آنها را کم اهمیت جلوه میدهید، به خودتان میگویید که شما لایق موفقیت نیستید و هیچ کاری را درست انجام نمیدهید. این امر میتواند باعث شود که احساس بیارزشی کنید و انگیزه خود را برای تلاش کردن از دست بدهید. به خودتان بابت دستاوردهایتان تبریک بگویید، حتی اگر کوچک باشند. لیستی از تمام دستاوردهای خود تهیه کنید و به آنها افتخار کنید. به خودتان یادآوری کنید که شما با استعداد و توانا هستید. از دیگران بخواهید که دستاوردهای شما را به شما یادآوری کنند. به خودتان پاداش دهید وقتی به اهدافتان میرسید.
17. سرزنش کردن خود برای اشتباهات
وقتی برای اشتباهات خودتان را سرزنش میکنید و به خودتان سخت میگیرید، به خودتان میگویید که شما نالایق هستید و همیشه اشتباه میکنید. این امر میتواند باعث شود که احساس بیارزشی کنید و از تلاش کردن برای چیزهای جدید بترسید. به خودتان اجازه دهید که اشتباه کنید. همه اشتباه میکنند. از اشتباهات خود درس بگیرید و سعی کنید آنها را تکرار نکنید. با خودتان مهربان باشید و به خودتان سخت نگیرید. به خودتان یادآوری کنید که شما کامل نیستید و نیازی نیست که کامل باشید. به جای تمرکز بر اشتباهاتتان، روی نقاط قوت و دستاوردهای خود تمرکز کنید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید با سرزنش کردن خود مقابله کنید.
18. عدم قدردانی از خود
وقتی از خودتان قدردانی نمیکنید، به خودتان میگویید که شما لایق توجه و احترام نیستید. این امر میتواند باعث شود که احساس بیارزشی کنید و انگیزه خود را برای مراقبت از خودتان از دست بدهید. هر روز چند دقیقه وقت بگذارید تا از خودتان قدردانی کنید. لیستی از تمام ویژگیهای مثبت خود تهیه کنید. به خودتان بگویید که شما را دوست دارید و به خودتان احترام میگذارید. برای خودتان کارهای خوبی انجام دهید. از دیگران بخواهید که از شما قدردانی کنند.
19. نداشتن فعالیتهای معنادار
وقتی هیچ فعالیت معناداری در زندگی خود ندارید، ممکن است احساس کنید که هدف و انگیزه خود را از دست دادهاید. این امر میتواند باعث شود که احساس بیارزشی کنید و فکر کنید که زندگی شما هیچ ارزشی ندارد. داوطلب شوید، سرگرمی جدیدی پیدا کنید، یا در دورههای آموزشی شرکت کنید. به دنبال راههایی برای کمک به دیگران باشید. به خودتان یادآوری کنید که شما ارزشمند هستید و میتوانید تاثیر مثبتی در جهان داشته باشید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید فعالیتهای معناداری را در زندگی خود پیدا کنید. به خودتان اجازه دهید که کاوش کنید و چیزهای جدید را امتحان کنید.
20. گیر افتادن در گذشته
وقتی در گذشته گیر افتادهاید و نمیتوانید از اشتباهات و تجربیات دردناک خود رها شوید، این امر میتواند باعث شود که احساس بیارزشی کنید و فکر کنید که گذشته شما سرنوشت شما را تعیین میکند. به خودتان اجازه دهید که با گذشته خود خداحافظی کنید. از اشتباهات خود درس بگیرید و سعی کنید آنها را تکرار نکنید. به دنبال راههایی برای بخشش خودتان و دیگران باشید. روی آینده خود تمرکز کنید و برای رسیدن به اهدافتان تلاش کنید. به دنبال حمایت از دوستان، خانواده، یا یک درمانگر باشید تا بتوانید از گذشته خود رها شوید.
21. عدم مراقبت از سلامت روان
عدم مراقبت از سلامت روان میتواند باعث شود که احساس افسردگی، اضطراب، و بیارزشی کنید. سلامت روان شما به اندازه سلامت جسمانی شما مهم است و باید به آن توجه کنید. به دنبال کمک حرفهای باشید اگر احساس میکنید که با مشکلات سلامت روان خود دست و پنجه نرم میکنید. به طور منظم ورزش کنید، تغذیه سالم داشته باشید، و به اندازه کافی بخوابید. تکنیکهای مدیریت استرس را یاد بگیرید. با افرادی که دوست دارید وقت بگذرانید. به دنبال فعالیتهایی باشید که به شما احساس خوبی میدهند.






